U njihovu čast: Znamenite srpkinje

Iako se ovaj praznik odnosi na ceo svet, izdvojili smo neke od Srpkinja, koje su svojim talentom, pameću dale značajan doprinos i zauvek ostale upamćene u istoriji.

Jelena Anžujska, osnivač prve ženske škole u Srbiji

Jelena Anžujska je bila supruga srpskog kralja Stefana Uroša I koji je vladao od 1243. do 1276. godine i majka kraljeva Dragutina i Milutina. Njen dvor nalazio se na samom rubu Kosova i Metohije u mestu Brnjaci. U njemu je Jelena osnovala prvu Žensku školu u Srbiji u kojoj su se devojke učile ručnim radovima, a po završetku škole, kraljica ih je darivala mirazom za udaju. Bila je to prva stručna ženska škola, ne samo u Srbiji već i u Evropi, prema mišljenju istoričara.

Kneginja Milica Hrebeljanović, prva žena diplomata

Kneginja Milica Hrebeljanović (oko 1335 —1405) bila je žena srpskog kneza Lazara i pravoslavna svetiteljka (Prepodobna Evgenija). Milica je imala Nemanjićko poreklo. Njen otac bio je knez Vratko, u narodnoj tradiciji poznatiji kao Jug Bogdan.

Kad joj je muž 1389. poginuo u Kosovskoj bici, Milica je upravljala narodom i državom, jer su joj sinovi još uvek bili maloletni. Kneginja Milica se bavila i diplomatskom delatnošću, pa je sa monahinjom Jefimijom 1398. išla kod sulatana Bajazita da zastupa interese svog sina Stefana. Tom prilikom je izdejstvovala prenos moštiju Svete Petke iz Vidina u Beograd. Osnovala je manastir Ljubostinju u kome je i dočekala smrt.

Marija Maga Magazinović, prva moderna balerina i prva novinarka

Marija Maga Magazinović rođena je u Užicu 1882.godine. Iako je pola veka bila potpuno posvećena modernoj umetničkoj igri, u isto vreme bavila se i novinarstvom. Pisala je za “Poltiku” tekstove o ritmici i plastici kao oblicima telesnog i duhovnog vaspitanja omladine. U isto vreme, punih četrdeset godina Maga Magazinović je bila i profesor filozofije, nemačkog i srpskog jezika u Prvoj ženskog gimnaziji. Napisala je autobiografsku knjigu ,,Jedan život”.

Mileva Marić Ajnštajn, prva matematičarka Srbije i naučnica svetskog glasa

Mileva Marić Ajnštajn(1875-1948) je bila prva srpska matematičarka i prva žena Alberta Ajnštajna, jednog od najgenijalnijih ljudi 20. veka. U leto 1896. upisala je studije medicine na Univerzitetu u Cirihu. U oktobru se prebacila na Državnu politehničku školu na studije matematike i fizike i bila tek peta žena koja je primljena u tu školu. 1903. Godine u Bernu se udala za Alberta Ajnštajna, ficičara I jednog od najvećih svetskih umova. Njihov brak je propao, a mnogi tvrde da je ona doprinela ranim Ajnštajnovim radovima, ali je stepen njenog učešća u otkrićima nepoznat i predmet je brojnih polemika.

Danica Tomić, prva žena pilot u Srbiji

Prva žena pilot bila je Danica Tomić, koja je na konkursu lista "Politika" 1931. godine, zajedno sa još dve devojke, krenula na obuku i dobila pilotsku dozvolu 1933.g. Kao žena komandanta 6. Vazduhoplovnog puka, zavolela je letenje i svojom veštinom i hrabrošću od prijatno iznenađene komisije dobila zvanje turističkog pilota.

Milena Pavlović-Barili, proslavljena srpska slikarka

srpska slikarka, bila je jedna od najinteresantnijih ličnosti umetničke Evrope između dva rata. Studirala je slikarstvo u Beogradu u Minhenu. Nakon uspeha u Beogradu, godine 1930. napušta Jugoslaviju i narednu deceniju provodi u Španiji, Rimu, Parizu i Londonu, gde se družila i izlagala sa evropskom umetničkom elitom (Žan Kokto, Andre Breton). Tada ulazi u novu, prerafaelitsku, u stvari romantičarsku školu, okrenuta više prošlosti nego sadašnjosti, te postaje predstavnik nadrealističkog ili matafizičkog romantizma. Za života je uradila preko 300 radova, puno skica i crteža. Mnoga platna su joj u kući-muzeju u Požarevcu, Muzeju savremene umetnosti i Narodnom muzeju u Beogradu, kao i u Rimu.

Žanka Stokić - proslavljena glumica i Prvakinja Narodnog pozorišta

Glumica "iz naroda", poznata po tumačenju likova iz dela Branislava Nušića. Jednu od najpoznatijih komedija, "Gospođu ministarku" Nušić je pisao baš za nju, a na sceni Narodnog pozorišta odigrala je na više od stotinu malih i velikih uloga. Pored maestralnih uloga u velike popularnosti, ostaće upamćena i kao "žena boem".