Göbeklitepe, koje se nalazi u Šanlıurfi, na jugoistoku Turske, smatra se jednim od najranijih monumentalnih struktura koje je ljudska civilizacija ikada izgradila, datirajući unazad više od 11.000 godina. Izložba će biti otvorena za javnost od 25. oktobra 2024. do 2. marta 2025. godine i nudi impresivno putovanje u početke civilizacije.

Svečano otvaranje, održano 24. oktobra 2024. godine, okupilo je brojne ugledne ličnosti, uključujući zamenika turskog ministra kulture i turizma, Gökhan Yazgıja, i Alfonsinu Russo, direktorku Arheološkog parka Koloseuma. Ova saradnja između Italije i Turske ističe značaj međunarodnih partnerstava u promociji i očuvanju svetske arheološke baštine.

Göbeklitepe, neolitsko nalazište, redefinisalo je razumevanje prelaska ljudskog društva sa lovačko-sakupljačkog načina života na poljoprivredne zajednice. Njegovi prepoznatljivi stubovi u obliku slova "T", ukrašeni simbolima i rezbarijama životinja, otkrivaju društvenu složenost i ritualne prakse ranih ljudskih zajednica. Zamenik ministra Yazgı je naglasio: "Göbeklitepe i širi region Taš Tepeler kojem pripadaju predstavljaju prve spomenike koje je čovečanstvo ikada sagradilo. Ovo područje, sa svojim raznolikim građevinskim strukturama, svedoči o počecima sedelačkog načina života, jedne od najvažnijih transformacija u istoriji ljudske civilizacije. Zadovoljstvo nam je što možemo da prikažemo neka otkrića iz ovog regiona na drugom veličanstvenom mestu ljudske baštine – čuvenom Koloseumu. Iskreno zahvaljujem našim italijanskim partnerima na njihovoj viziji promocije i očuvanja istorijskog nasleđa čovečanstva."

Izložba nudi multimedijalno bogato iskustvo. Posetioci mogu istražiti 3D rekonstrukcije koje prikazuju život i okruženje ove drevne civilizacije. Prikazani su i modeli monumentalnih stubova Göbeklitepea, kao i detaljno rekonstruisane kružne strukture, oživljene najsavremenijom tehnologijom vizualizacije.

Izložba je kreirana od strane tima italijanskih i međunarodnih stručnjaka, uključujući Alfonsinu Russo, Robertu Alteri, Danielea Fortunu i Federiku Rinaldi, a realizovana je u saradnji sa Ministarstvom kulture i turizma Republike Turske i Ambasadom Turske u Rimu. Ova inicijativa deo je šireg međunarodnog obeležavanja sa ciljem podizanja svesti o značaju očuvanja globalne arheološke baštine.

Pored izložbenih eksponata, posetioci mogu uživati u interaktivnim sadržajima poput virtuelnih tura i video zapisa, koji omogućavaju detaljan uvid u Göbeklitepe iz više perspektiva. Takođe, biće organizovane tematske konferencije i seminari sa stručnjacima iz oblasti arheologije i istorije umetnosti.

Prepoznat kao UNESCO-vo mesto svetske baštine 2018. godine, Göbeklitepe i dalje fascinira arheologe i posetioce, pružajući retke uvide u poreklo religijskih praksi i monumentalne arhitekture. Izložba u Koloseumu pruža italijanskoj javnosti jedinstvenu priliku da se upozna sa ovim otkrićem, koje je promenilo mnoga dotadašnja saznanja o ranim ljudskim društvima, preosi Drift travel.